En Driekske span d’nen os mer aon
mörge goon v’r vare.
Driekske span d’nen os mer aon
mörge goon v’r vare.

Vreuger bestoont ’n aajd gebruuk. Eigelek waor ‘t miejer e soort vaan volksgeriech, ‘ne charivari, boe de gemeinsjap de plaots innaom vaan de rechter. Wat doog me en wie góng dat in zie wèrk?
Bij de lui, die op de ein of aander meneer dinger doge boe-aon aander inwoeners ziech sjaggerneerde woort, in ‘t gunstegste geval, ‘ketelemeziek’ gemaak.
Daan houwde me op alles wat mer hel geluid maakde: op wasbrete, flesse, ketele enzoewijer. ‘Ketelemeziek’ waor neet aongenaom veur de oere, die doge d’ch pijn nao zoe konzèr!
Miestal woort ‘t touwgepas bij houwelekskwesties. Hei in Zuid-Limburg hètde dat gebruuk in ‘t ei dörp toete, in de aander plaots spraok me vaan vare, rammele of hule. In Eijsden, Breust enz.  woort  ’t “pelte” geneump. Tot in de zesteger jaore woort ’t in iere gehawwe!
In Belsj kós me dat versjijnsel ouch en dao spraok me miejer vaan “d’n os rije”. Es beveurbeeld ‘ne wedemaan of ’n wedevrouw góng trouwe mèt iemes dee noets getrouwd gewees waor, daan hadste de póppe aon ‘t danse. Want daan woort in de ouge vaan de aander inwoeners iemes oonttrokke aon d’n houweleksmerret door lui die al ins ‘n vrouw of ‘ne maan gehad hadde. Daodoor bleef veur de jäög minder käös euver riddeneerde me.
Vaanaof d’n ierste roop in de kèrk, (zoe woort vreuger ‘t veurgenome houwelek bekind gemaak), woort gevare, getoet, gerammeld of gehuuld: dus ‘ketelemeziek’ gemaak.
Dat woort ederen daag veur de trouwlöstege hun deur gedoon door de (jong) naobers vaan beveurbeeld zoe’ne wedemaan of zoe’n wedevrouw. De trouwlöstige kóste die ‘sernaad’ aofkoupe mèt beer, sterken draank of cent um draank te koupe. Väöl broedspare gaove touw, allein al um vaan ‘t lewej aof te zien.
Zoe konzèr haolde dèks de gezètte umtot ziech daobij oongeregeldhede veurdege! In “De Nieuwsbode” vaan 2 mei 1886 steit beveurbeeld ’n artikel euver ’t verkriege vaan “huulbeer” in ’t pläötske Euverum bij Gölpe.
In euzen tied kump ‘t haos neet mie veur tot ‘ketelemeziek’ gemaak weurt. In Mheer waor Hub vaan Proemeren in 1987 eine vaan de lèste slachoffers vaan ‘t “hule”. Heer heet ‘t euverigens mèt plezeer aofgekoch!
Geer vraog uuch mesjiens aof boe dat gebruuk vaandan kump! Nao ’t sjijnt zouw ’t iewe geleie in Tirol en Stiermarken oontstande zien. ‘t Waos e soort aofweer tege demone, opgerope door de geis vaan de gestorve maan. Dee wouw veurkoume tot zien vrouw veur d’n twiede kier zouw trouwe. ‘t Is nao Nederland euvergewejd, boe ’t gebruuk flink veraanderd woort en neet altied eve fiengeveulig woort touwgepas.

Es geer nao d’n teks vaan ‘t leedsje kiek zeet geer stoon:
Driekske span dienen os mer in, mörge goon veer vare!
Deen teks bevat ’n waarsjouwing tot mèt ‘ketelemeziek’ begós zouw weure!
Umstreeks 1910 góng Johannes Hendricus (Driekske) Habets, de petere vaan de pa vaan mien vrundin, veur d’n twiede kier trouwe. Heer waor wedemaan en woende op Aajd Caberg. Dit leedsje is toen gezoonge.
Of Driekske e tönneke beer aon de naobers gesjoonke heet is neet bekind. Volges mien vrundin waor heer dao eigelek te nej veur!
Nog eve dit: es dee trouwlöstege ‘Zjeng’ hètde zóng me netuurlek ‘Zjengske”!

Bronne:
– Proofsjrif vaan H. Thewissen oet 2005
– “Nederlandsche Volkskunde” vaan Jos Schrijnen (1930) deil 1