En achter d’n tombo
dao is ’t gebäörd.
Dao heet Net (Bet) den Daanjel
Häör humme gesjäörd.
En ze had gein humme
ze had geinen draod.
En toen leep ze zoe mer
naaks euver de straot.
Op de Merret gekoume
dao brachte ze häör in.
Dao had deender Seegers
ziene slinger in.
Deen tombo waor ’t graafmónnumint veur vestingcommandant Ginneraol Destombe(s), in Mestreech beter bekind es de “Stoomp”.
Wie kump heer aon dee naom “de Stoomp”?
De gemiddelde wèrkmaan in Mestreech spraok, laos en sjreef gei Frans. Zelfs mèt ‘t Nederlands had heer meujte. Es zoe’e mins ‘ne Franse naom zaog stoon spraok heer ‘m op z’n Hollands oet: dus “Destombe(s)”
woort oetgesproke es
“De stoomb”.
‘n Aander verklaoring höb iech hei neet veur!
Destombe(s) waor d’n opvolger vaan Baron van der Capellen¹). Baron van der Capellen is in Mestreech gaar neet bekind, woersjijnelek umtot heer mer anderhaaf jaor vestingcommandant vaan Mestreech gewees is. Destombes storf in 1845.
Dat mónnumint stoont, boe noe ’t pepierfebrik steit. Later is ‘t verplaots nao ‘t Waldeckpark.
Op de plek boe dat mónnemint oersprunkelek stoont kaome saoves väöl köppelkes vrije umtot ’t e stèl plekske waor. Vendao de oetdrukking :
” ’t Is eine vaan bij (achter) de Stoomp”.
Dat beteikende tot ’t ’n oonech keend waor of …. tot geine wis wee de pa waor!
’t Waor ouch de ‘aofwèrkplek’ vaan Nèt (of Bet) d’n Daanjel. Nèt waor e heurke oet ’t Gräötsje in Wiek. Ze waor de dochter vaan ‘nen awwen Oosgenger.
‘ne Kier had Nèt ruizing gekrege met eine van häör klante. Dee had zoe aon häör kleier getrokke tot Nèt verrete en versjäörd op hoes aon góng. Deender Seegers kaom häör tege op de Merret en brach häör nao ’t pelitiebureau umtot ze oonzedelek gekleid waor.
Op dees gebäörtenis woort al gaw e leedsje gemaak. Es milledie naom me ‘nen aria oet ‘nen opera: “Wandern ach wandern” oet d’n opera “Der Rattenfänger von Hameln” vaan Neuendorff. hei-oonder te hure, gezoonge door Fritz Wunderlich.
Umtot deen opera in 1880 op Broadway New York in première góng zal ‘t leedsje vaan nao 1880 zien.
Welke deender Seegers is noe de hooffiguur oet dit leedsje?
In 1881 is ‘nen hoofagent, deender Seegers, gestorve. In e gezètteberiech oet 1891 weurt ouch ‘ne Seegers geneump. ‘t Zouw dus eine vaan die twie gewees kinne zien!
Dao besteit nog e couplètsje vaan dit leedsje, meh iech bin neet zeker devaan of ’t wel origineel is. ’t leedsje zouw heimèt kinne beginne. ’t Geit zoe:
En boe is dat meidske?
En boe is dat keend?
En achter d’n tombeau
Dao is ze gewees! ²)
Dat zouw daan ’t ierste couplètsje gewees mote zien
Bronne:
¹) “MestreechOnLline” Forum ingebrach door ‘ne zekere “Pier”. Lang is aongenome tot Baron DesTombes d’n opvolger waor vaan Ginneraol Dibbets. Dit sjijnt dus neet zoe gewees te zien. Dao zaot anderhaaf jaor tösse tot Baron van der Capellen ‘t hei veur ‘t zègke had.
²) Pierre Meertens
Geef een reactie